تاریخچه طب سنتی درباره طب سوزنی

منشأ آن منسوب به کشور چین است و قدمتش به هزاران سال می رسد.

اما این طب در دهه های اخیر، محبوبیت قابل توجهی در ایالات متحده و اروپا پیدا کرده است. در ادامه درباره فواید و خطرات طب سوزنی صحبت کرده ایم.

پس از آن که طب سوزنی نیز مانند سایر روش‌های طب سنتی در دنیا، از سیستم‌های پزشکی و بهداشتی چین حذف و با طب کلاسیک جدید جایگزین شده بود، در زمان مائو و به دلیل کمبود پزشک در چین، مجدداً بر سر زبان‌ها افتاد.

طب سوزنی از اواخر قرن بیستم توسط پژوهشگران مورد پژوهش جدی علمی قرارگرفته‌است، هم از جهت نحوه اثر آن و پایه‌هایش و هم از جهت اثرهای بالینی‌اش.

در گذشته‌های نه چندان دور توافقی میان پزشکان و درمانگران بر علمی بودن و مؤثر بودن اثرهای ناشی از درمان طب سوزنی حاصل نمی‌شد اما اکنون با آزمایش‌های بالینی گوناگون بر اثبات‌پذیری درمان و تسکین بیماری‌های مختلف دیگر اثر طب سوزنی چیزی فراتر از درمان می باشد.

طب سنتی و سازمان بهداشت جهانی

سازمان بهداشت جهانی و مؤسسه ملی سلامت آمریکا نام بیش از سی بیماری را در زمره موارد حیطه درمان توسط طب سوزنی اعلام کرده‌اند

تاریخچه استفاده از طب سوزنی در کشور چین به دوران نوسنگی بازمی‌گردد.

در آن زمان از سنگ‌هایی نوک تیز به نام «بیان شی» استفاده می‌شد.

سوزن‌های سنگی طب سوزنی مربوط به پنج هزار سال پیش توسط باستان‌شناسان در کشور چین کشف شده‌است.

نخستین کتاب چینی که در آن در مورد طب سوزنی بحث شده‌است کتاب «طب داخلی کلاسیک امپراتور زرد» می‌باشد که در حدود ۲۳۰۰ سال پیش نوشته شده‌است.

طب سوزنی در ایران باستان

آن کتاب از انواع سوزن‌های فی، گذرگاه‌های انرژی در بدن و نقاط خاص بر روی آنها، انواع روش‌های فروکردن سوزن در بدن و انواع بیماری‌هایی که می‌توان با استفاده از طب سوزنی آن‌ها را درمان نمود بحث نموده‌است.

البته به استناد متون پزشکی غربی رگه‌هایی از طب سوزنی در کشور ایران یافت می‌شود، چنانچه که ابن سینا در درمان برخی از بیماری‌ها از نقاط طب سوزنی بهره می‌برده.

مثلاً در درمان سیاتیک ابن سینا از نقاط طب سوزنی گوش استفاده می‌کرده‌است.

طب سوزنی چیست؟

طب سوزنی (Acupuncture) یکی از اشکال، طب چینی بوده که قرن هاست برای درمان مشکلات مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

این طب براساس این نظریه استوار شده که انرژی (در طب سنتی چینی به انرژی چی/Chi می گویند)، در داخل و بیرون بدن و درون راههای که به آنها کانالهای انرژی می گویند جریان دارد.

چرایی وارد کردن سوزن :

این طب سوزنی شامل فروکردن سوزن های بسیار نازک در پوست و برروی نقاط استراتژیکی و حیاتی بدن می شود و بیشتر برای درمان درد مورد استفاده قرار می گیرد.

پزشکان طب سوزنی کار معتقداند زمانی فرد بیمار می شود که چیزی مسیر حرکت انرژی (chi) را بلوکه کرده و یا تعادل آن را برهم زده باشد.

آنها معتقداند طب سوزنی کمک می کند که مسیر بلوکه شده برداشته شود و یا تعادل انرژی در بدن به شکل اول برگردد.

برخلاف این نظر، بیشتر پزشکان غربی معتقداند که طب سوزنی با فشار برروی نقاط خاص باعث تحریک اعصاب، ماهیچه ها و بافت های همبند می شود.

این تحریک ها باعث افزایش ترشح مسکن های طبیعی بدن و همچنین افزایش جریان خون در بدن می شود.

طب سوزنی چگونه انجام می شود؟

بعد از معاینه توسط پزشک طب سوزنی کار، وی نقاط بلوکه شده و یا دارای مشکل در بدن شما را مشخص می کند.

مشکل در هر نقطه ای از بدن باعث ابتلا به بیماری خاصی می شود.

بعد از اینکه پزشک نقاط مشکل دار را یافت، شروع به فروکردن سوزن در پوست شما می نماید.

معمولا این درمان بین ۱۵ دقیقه تا یک ساعت طول کشیده و ممکن است، نیاز به چند جلسه درمان و یا مراجعه منظم و همیشگی به پزشک باشد.

عوارض طب سوزنی و فواید آن چیست و آیا اثر درمانی دارد؟

 

طب سوزنی چه حسی ایجاد می کند؟
ممکن است هنگام داخل رفتن سوزن، فشار کمی احساس نمایید. در اکثر افراد این فشار درد آور و ناراحت کننده نیست.

ناحیه ای که سوزن فرو رفته ممکن است سوزن سوزن شده، بی حس شده، خارش داشته و یا درد کمی داشته باشد.

طب سوزنی کار ها معتقداند این احساس نشانه ای از آزاد شدن انرژی در بدن می باشد.

بعد از اینکه سوزن وارد شد، طب سوزنی کار ممکن است سوزن را کمی جلو عقب کرده یا جریان گرما و یا الکتریسیته به آن وارد نماید.

طب سوزنی برای درمان چه بیماری هایی استفاده می شود؟

افراد برای درمان درد و همچنین درمان بعضی از انواع بیماری های خاص از طب سوزنی استفاده می کنند.

شما می توانید از طب سوزنی به عنوان درمانی کامل و یا در کنار سایر درمان ها استفاده نمایید.

تحقیقات نشان می دهند که استفاده از شیمی درمانی برای درمان تهوع و استفراغ ناشی از بارداری و شیمی درمانی و درد بعد از جراحی مفید است.

 

همچنین طب سوزنی برای:

درمان مشکلات بعد از سکته مغزی، که شامل بازگرداندن مهارت هایی که فرد در نتیجه آسیب سکته مغزی از دست داده می باشد.

درمان سردرد، نتیجه یکی از تحقیقات نشان می دهد که استفاده از طب سوزنی در کنار سایر درمان ها به درمان طولانی مدت انواع سردردها از جمله میگرن کمک می نماید.

 

گرفتگی های ناشی از قاعدگی.

 

درمان فیبرومیالژیا، یا درد خشکی گسترده ماهیچه ها و بافت های نرم بدن.

درمان درد ناشی از گرفتگی عضلات.

درمان درد ناشی از آرتروز (Osteoarthritis) و بهبود عملکرد مفصل آرتروزی.

درمان درد کمر، در افرادی که مبتلا به کمر درد هستند، این طب به کاهش درد و افزایش فعالیت کمک می کند.

درمان مشکل سندرم کارپال تونل .

در درمان آسم نیز از این روش می توان استفاده نمود.

درمان اعتیاد به مواد مخدر .

کاهش و یا درمان درد دندان.

کاهش درد زایمان.

فواید طب سوزنی شامل:

 

زمانیکه بدرستی استفاده شود، ایمن می باشد.

تعداد بسیار کمی تاثیر جانبی دارد.

درمان ترکیبی مناسبی می باشد. (زمانیکه با درمان های جدید ترکیب شود خوب است)

برای کنترل بعضی از انواع درد مفید است.

برای بیمارانی که بدنشان به داروهای مسکن جواب نمی دهد، مفید می باشد.

برای بیمارنی که علاقه به مصرف داروهای مسکن ندارند مفید است.

طب سوزنی بر کدام بیماریها بیشتر موثر است؟

اگرچه تحقیقات کلینیکی برای اثبات اثربخشی طب سوزنی همچنان ادامه دارد، شاید بتوان مهم ترین اثرات طب سوزنی را در درمان یا تخفیف مشکلات زیر خلاصه نمود:
درد مزمن کمر به خصوص درد پایین کمر (Low-Back Pain) و درد سیاتیک
درد مزمن گردن
دردهای مفصلی و درد زانو
درمان سردرد به خصوص دو نوع شایع migraine و tension
تحقیقات برای اثبات اثربخشی طب سوزنی در مورد سایر بیماری ها در جریان است، زیرا متخصصین طب سوزنی معتقدند که طب سوزنی در درمان بسیاری از بیماریها موثر است.

در انجام طب سوزنی چه مواردی را باید رعایت نمود؟

اگر طب سوزنی توسط متخصص آموزش دیده این رشته که از تجربه کافی برخوردار می باشد، انجام پذیرد، روشی نسبتا بی خطر می باشد.

از این رو توصیه می گردد که تنها به متخصصین طب سوزنی که لیسانس طبابت در ایالت (Acupuncturist licensure) را دارند، مراجعه نمایید.

برای پرهیز از عفونت و یا انتقال بیماریها از استریل بودن سوزنها و یکبارمصرف بودن آنها اطمینان حاصل نمایید.

برای پرهیز از خطر ورود سوزنها به داخل ارگانها مانند ریه، کبد و طحال بهتر است که از درمان در این مناطق اجتناب گردد.

خطرات این طب شامل

در صورتی که بیمار مبتلا به اختلال خونریزی دهنده است، خطرناک می باشد.

در صورتی که بیمار از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کند، خطرناک می باشد.

ممکن است خونریزی، کبودی و درد درجاییکه سوزن فرو می رود، ایجاد می شود.

ممکن است سوزن شکسته و به یکی از اندام های داخلی آسیب برساند (بسیار نادر).

سوزن استریل نشده می تواند بیمار را آلوده کند.

اگر عمیقا وارد قفسه سینه و یا قسمت بالایی پشت شود، امکان خوابیدن ریه ها وجود دارد(بسیار نادر).